30.04.2017 11:25. Postępowanie w sytuacji demoralizacji dziecka. Niekiedy problemy wychowawcze jakie sprawia nasze dziecko przybierają charakter demoralizacji. Zagadnienie to reguluje ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (osoby które nie ukończyły 18 lat). Przejawem demoralizacji są takie zachowania Kto to jest nieletni? Kiedy dziecko odpowiada przed sądem dla nieletnich? Co grozi nieletniemu sprawcy? Co to jest postępowanie wyjaśniające? Co to jest postępowanie opiekuńczo-wychowawcze? Co to jest postępowanie poprawcze? Czy nieletni może mieć obrońcę? Kiedy nieletni odpowiada jak dorosły? Celem postępowania jest ustalenie środków wychowawczych, a nie kara. Wyjątekiem są szczególnie poważne przestępstwa (np. zabójstwo), w przypadku gdy sprawca ukończył 15 rok życia. Wtedy sprawca może być sądzony jak dorosły. Za popełnienie czynu zabronionego odpowiada sprawca, który ukończył 13 rok życia. O wszczęciu i ukończeniu postępowania w sprawie nieletniego właściwe instytucje mogą zawiadomić szkołę, do której nieletni uczęszcza. Policja zbiera i utrwala dowody przejawów demoralizacji oraz czynów karalnych w wypadkach niecierpiących zwłoki, a w razie potrzeby dokonuje zatrzymania nieletniego. Policja przesłuchuje również Alimenty. W naszej Kancelarii wiemy jak delikatną materią są sprawy rodzinne, dlatego powierzając nam prowadzenie swojej sprawy możecie liczyć na wsparcie, zrozumienie i opiekę od pierwszego spotkania do ostatecznego zakończenia postępowania. Prowadzimy postępowanie kompleksowo, od początku do końca tak, że w tych trudnych chwilach uzasadnić kolejny – że nieletni nie odpowiada za czyn popełnio ny w formie sta- dialnej innej niż do konanie. Przyjęcie jed nego z tych poglądów jest uzależnione od rozumienia art. 10 jOfw. Czy osoby niepełnoletnie mogą odpowiadać za przestępstwa? Czy mogą być jakkolwiek ukarani? Dwa systemy Nieletni jak (sama nazwa może sugerować) to osoba poniżej 18 roku życia. W polskim systemie prawnym nieletni mogą odpowiadać za czyny karalne i przestępstwa na gruncie dwóch regulacji. Pierwsza z nich to kodeks karny (który przewiduje głównie odpowiedzialność osób pełnoletnich). Druga to ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, która ma na celu przeciwdziałanie demoralizacji i przestępczości nieletnich. Nieletni – czyli kto? Kodeks karny przyjmuje, iż nieletni to osoba, która ukończyła 17 lat. Wyjątkowo – w odniesieniu do najcięższych przestępstw, jak nieletniego traktuje się osobę, która ukończyła 15 rok życia. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich znacznie szerzej rozumie pojęcie nieletniego – zasadniczo obejmuje osoby poniżej 18 roku życia, które wykazują przejawy demoralizacji lub tez popełniły czyny zabronione. Za jakie przestępstwa z kodeksu karnego odpowiadają nieletni? Za wszystkie przestępstwa określone w kodeksie karnym odpowiada nieletni, który skończył 17 lat. Taka osoba może liczyć na złagodzenie kary, jednak będzie sądzony w trybie i na podstawie przepisów właściwych dla osoby dorosłej. Podobnie wyjątkowo może być traktowany nieletni, który ukończył 15 rok życia, jeżeli dopuścił się najpoważniejszych przestępstw takich jak: zabójstwo, doprowadzenie do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, sprowadzenie zdarzenia powszechnie niebezpiecznego, zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem, czynna napaść na funkcjonariusza. Nieletni taki może odpowiadać na zasadach określonych w tym kodeksie karnym, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne. Kiedy nieletni odpowiada na zasadach określonych w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich ? Przede wszystkim nieletni odpowiada, jeżeli przejawia demoralizacje. Jakie zachowania mogą o tym świadczyć? Np. systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych. Nieletni w wieku od 13-17 lat odpowiadają również na gruncie tej ustawy jeżeli popełnia przestępstwo określone w kodeksie karnym. Różnica polega na tym, że choć popełnia przestępstwo takie jak osoba pełnoletnia, to kara orzeczona, będzie inna – zasadniczo łagodniejsza (w ustawie przewidziano – środki wychowawcze i poprawcze) Jak można ukarać nieletniego na podstawie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich? Sąd może zastosować następujące środki: 1) udzielić upomnienia; 2)zobowiązać do określonego postępowania np. do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy; 3) ustanowić nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekuna; 4) ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania – udzielających poręczenia za nieletniego; 5) zastosować nadzór kuratora; 6) skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją; 7) orzec zakaz prowadzenia pojazdów; 8) orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego; 9) orzec umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim; 10) orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym; 11) zastosować inne środki zastrzeżone w niniejszej ustawie do właściwości sądu rodzinnego. Najsurowszym środkiem jest umieszczenie w zakładzie poprawczym. Podsumowanie Nieletni na gruncie prawa karnego może odpowiadać za przestępstwa określone w kodeksie karnym, gdy skończy 17 lat. Wtedy traktowany jest jak dorosły. Wyjątkowo osoby, które ukończyły 15 rok życia, a dopuściły się najpoważniejszych przestępstw, mogą być również sądzeni w ten sposób. W pozostałych przypadkach przejawach przestępczości i demoralizacji nieletnich zastosowanie znajdą przepisy ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Akt ten określa katalog środków wychowawczych i poprawczych, które można stosować wobec sprawców czynów karalnych. Zgodnie z przepisami prawa, definicję sprawcy nieletniego spełnia każdy, kto w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 17 lat. Proces karania nieletnich za określone czyny wygląda nieco inaczej, niż w przypadku osób dorosłych, w związku z czym nasuwa się wiele pytań. Jak wygląda proces karny i odpowiedzialność nieletnich? Jakie mogą być zastosowane kary wobec osób łamiących prawo przed ukończeniem 17 lat?Proces karny nieletnich – jak wygląda? Procesami w sprawach nieletnich zajmuje się sąd rodzinny. Następuje wszczęcie postępowania wyjaśniającego, które należy zacząć od wysłuchania nieletniego i jego opiekunów prawnych, a także zarządzenia niezbędnych czynności, obejmujących przeszukanie. Podczas prowadzenia postępowania wyjaśniającego, sąd rodzinny współpracuje z policją. Obligatoryjnym krokiem jest zawiadomienie rodziców lub opiekunów prawnych o wszczęciu postępowania. Można zawiadomić również szkołę, do której uczęszcza nieletni. Aby uzyskać pełny obraz sprawy, przeprowadzany jest wywiad środowiskowy, a w razie potrzeby wystawiana jest opinia rodzinnego ośrodka diagnostyczno-konsultacyjnego, czy też, jeśli zachodzi taka konieczność, przeprowadzane jest badanie pod kątem oceny stanu psychicznego osoby nieletniej. Kiedy osoba nieletnia odpowiada jak dorosły? Istnieją sytuacje, w których nieletni podlega zwykłemu procesowi karnemu tak jak osoba dorosła. Jest tak wtedy, kiedy nieletni ukończył 15 lat i dopuścił się któregoś z niżej wymienionych czynów karalnych: zabójstwo, gwałt, spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, użycie broni palnej lub innego narzędzia obezwładniającego, napaść na funkcjonariusza, kradzież z użyciem przemocy, przetrzymywanie zakładników. W jakim trybie odbywa się przesłuchanie osoby nieletniej? Jest ona przesłuchiwana przez policję, w obecności rodziców lub prawnych opiekunów. W przypadku, gdy osoby te nie mogą się stawić, zastępuje ich wychowawca, szkolny pedagog lub inna osoba bliska. Przed rozpoczęciem przesłuchania konieczne jest poinformowanie osoby nieletniej na piśmie na temat jego praw, a wysłuchanie zeznań powinno odbyć się w warunkach zbliżonych do naturalnych i w miarę możliwości w miejscu zamieszkania osoby nieletniej. Zaleca się dodatkowo unikanie wielokrotnego przesłuchania nieletniego w sprawie tych samych okoliczności lub okoliczności potwierdzonych już prawa przysługują nieletniemu podczas przesłuchania? Prawa przysługujące osobie nieletniej podczas przesłuchania obejmują prawo do odmowy składania wyjaśnień, prawo do odmowy odpowiedzi na niektóre pytania, prawo do obrońcy w procesie karnym, prawo dostępu do akt mogą być zastosowane kary wobec nieletnich? Kara więzienia dla osoby nieletniej jest uzasadniona wyłącznie w przypadku popełnienia wyżej wymienionych czynów lub w sytuacji, kiedy środki wychowawcze i środek poprawczy nie przyniosą wychowawcze Są one stosowane dosyć często w przypadku, gdy sąd rodzinny przekaże sprawę szkole lub innej instytucji odpowiedzialnej za opiekę nad osobą nieletnią przy założeniu, że wykorzystywane tamże środki wychowawcze okażą się wystarczające. Zaliczają się do nich: upomnienie, wykonanie prac społecznych, ustalenie nadzoru wykonywanego przez rodziców lub opiekunów, ustanowienie nadzoru kuratora, umieszczenie w rodzinie zastępczej lub też specjalistycznym ośrodku poprawcze Umieszczanie osoby nieletniej w zakładzie poprawczym możliwe jest tylko w przypadku popełnienia czynu karalnego po ukończeniu 13 lat. Środki leczniczo-wychowawcze Wykorzystuje się je w sytuacji, gdy osoba ukarana jest upośledzona umysłowo, cierpi na chorobę psychiczną lub jest uzależniona od alkoholu czy też narkotyków. Wówczas nieletni jest umieszczany w zakładzie psychiatrycznym lub pomoc adwokata w sprawach nieletnich Proces osoby nieletniej w sądzie rodzinnym potrafi być równie zawiły, co w przypadku sądzenia osób dorosłych, dlatego też potrzebna może okazać się pomoc adwokata. Aby uzyskać wsparcie na każdym etapie postępowania, zgłoś się do Kancelarii Adwokackiej Krzysztoporski. Specjalizujemy się w sprawach związanych z prawem rodzinnym i opiekuńczym, dzięki czemu możemy zająć się reprezentowaniem osób nieletnich przed sądem rodzinnym lub karnym. Osiemnastka jest zazwyczaj przełomową datą. Magiczną granicą dorosłości. Można legalnie kupić alkohol, można głosować w wyborach, można wstąpić w związek małżeński ( chociaż jeżeli chodzi o to ostatnie, to są przypadki, kiedy granica ta może być przesunięta, więcej o tym pisałam w poście o przepisach tylko dla kobiet). Dlatego też wiele osób uważa, że na osiemnastym roku życia wyznaczona jest również granica odpowiedzialności karnej. Często słyszę : „nie jest pełnoletni, nic mu nie zrobią”. Nie wszyscy mają świadomość, że granica dorosłości, nie pokrywa się z dolną granicą wieku odpowiedzialności karnej. Kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo jak dorosły (albo prawie jak dorosły)? Odpowiedzialność karna nieletnich – kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo? Zastanawiając się nad tym kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo warto zerknąć przede wszystkim do Kodeksu Karnego, ale istotnym aktem prawnym będzie również ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich. Odpowiedzialność nieletnich jest bowiem unormowana dwutorowo – w zależności od wieku sprawcy oraz od popełnionego czynu. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich Najpierw krótkie wprowadzenie – ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich stosujemy do : zapobiegania i zwalczania demoralizacji – w stosunku do osób, które nie ukończyły lat 18, postępowania w sprawach o czyny karalne – stosunku do osób, które dopuściły się takiego czynu po ukończeniu lat 13, ale nie ukończyły lat 17 wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych – w stosunku do osób, względem których środki te zostały orzeczone, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez te osoby lat 21. Jeżeli osoba pomiędzy 13 a 17 rokiem życia popełni czyn karalny (czyli np. czyn zabroniony przez ustawę jako przestępstwo albo wykroczenie), to do postępowania w jej sprawie będą miały, co do zasady ( o wyjątkach opowiem później) zastosowanie przepisy właśnie opisanej powyżej ustawy. Ponieważ postępowanie w sprawach nieletnich nie jest głównym tematem dzisiejszego wpisu, to nie będę się nad tym szczególnie rozwodzić. Jeżeli chcecie więcej – śledźcie bloga na bieżąco, wkrótce pojawi się wpis na ten temat. Kodeks Karny – odpowiedzialność nieletnich Dziś skupimy się na tym, kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo na zasadach określonych w Kodeksie Karnym. Najbardziej istotną regulacją jest art. 10 tegoż kodeksu. Wklejam go w całości poniżej. Art. 10 Kodeksu Karnego § 1. Na zasadach określonych w tym kodeksie odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. § 2. Nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2 lub 3, art. 156 § 1 lub 3, art. 163 § 1 lub 3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 3 lub 4, art. 223 § 2, art. 252 § 1 lub 2 oraz w art. 280, może odpowiadać na zasadach określonych w tym kodeksie, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne. § 3. W wypadku określonym w § 2 orzeczona kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za przypisane sprawcy przestępstwo; sąd może zastosować także nadzwyczajne złagodzenie kary. § 4. W stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu lat 17, lecz przed ukończeniem lat 18, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają. Wspominałam na wstępie o magicznej granicy, po przekroczeniu której nieletni odpowiada za przestępstwo jak dorosły ( co do zasady). Tę granicę Kodeks Karny ustanawia na poziomie 17 roku życia. Po ukończeniu 17 roku życia nieletni, który popełni przestępstwo odpowiada na zasadach przewidzianych w Kodeksie Karnym. „Odpowiada jak dorosły” jest pewnym skrótem myślowym. Co do zasady takiemu nieletniemu, w zależności od popełnionego czynu, grozić może „normalna”, przewidziana przez ustawę kara, jednakże w stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu lat 17, lecz przed ukończeniem lat 18, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają. Warto zwrócić u wagę na to, że to wymierzenie powyżej opisanych środków zamiast kary nie działa z automatu. Po pierwsze taka „zamiana” jest możliwa, kiedy sprawca popełnił występek. O tym czym jest występek i czym się różni występek od zbrodni pisałam już na blogu. Zobacz : Zbrodnia a występek! Czym się różnią? Po drugie sąd musi dokładnie ustalić, biorąc pod uwagę okoliczności sprawy i okoliczności dotyczące sprawcy, czy w danej sytuacji zastosować „normalną” karę czy środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich. Wobec sprawcy, który w czasie popełnienia czynu, nie ukończył 18 roku życia nie orzeka się natomiast kary dożywotniego pozbawienia wolności. Odpowiedzialność karna po ukończeniu 15 roku życia Są takie przypadki, kiedy granica ponoszenia odpowiedzialności karnej jest przesunięta jeszcze niżej. Odpowiedzialność taką może ponieść sprawca, który w czasie popełnienia czynu zabronionego miał ukończony piętnasty rok życia, jeżeli dopuścił się jednego ze ściśle określonych w ustawie przestępstw ( o których za chwilę) i jeżeli za taką odpowiedzialnością przemawiają okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne. Tutaj znów mamy do czynienia z pojęciami „okoliczności sprawy”, „stopień rozwoju sprawcy”, „właściwości i warunki osobiste sprawcy”. Co to oznacza w praktyce? W praktyce sąd powinien ustalić czy takiemu nieletniemu można przypisać winę w czasie popełnienia czynu zabronionego. Czy jego poziom rozwoju i dojrzałości sprawia, że rozumie on swoje postępowanie i ma świadomość znaczenia swoich czynów. Sąd zwróci również uwagę na cechy osobowości małoletniego, na jego stosunek do norm społecznych i moralnych, na ewentualną demoralizację nieletniego etc. Za jakie przestępstwa odpowiada nieletni poniżej 15 roku życia? Wspomniałam, że nieletni, który popełnił czyn zabroniony po ukończeniu 15 roku życia (a przed ukończeniem 17 roku życia) odpowiada na wyżej określonych warunkach tylko wtedy, jeżeli dopuści się jednego z czynów ściśle określonych w ustawie. Są to poważne, ciężkie gatunkowo przestępstwa. Nieletni, który ukończył 15 rok życia może ponosić odpowiedzialność karną : za zamach na życie Prezydenta RP za zabójstwo (chyba, że jest to zabójstwo pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami) za spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (oraz za ewentualne następstwo tego uszczerbku w postaci śmierci człowieka). Z tym, że taki nieletni nie odpowiada za nieumyślne spowodowanie ciężkiego uszczerbku za umyślne sprowadzenie zdarzenia, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach ( pożaru, zawalenia się budowli, eksplozji materiałów wybuchowych, rozprzestrzeniania się substancji trujących) oraz za następstwo tego czynu, jeżeli jest nim śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób za tzw. ” piractwo” określone w art. 166 KK czyli przejęcie kontroli nad statkiem wodnym lub powietrznym za umyślne sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym zagrażającej życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach oraz za następstwo tego czynu, jeżeli jest nim śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób za zgwałcenie osoby wspólnie z inną osobą, wobec małoletniego poniżej 15 roku życia bądź wobec wstępnego, zstępnego, przysposobionego, przysposabiającego, brata lub siostry oraz za zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem, za czynną napaść na funkcjonariusza publicznego ( bądź osobę mu przybraną do czynności) jeżeli skutkiem tej napaści był ciężki uszczerbek na zdrowiu za wzięcie/przetrzymywanie zakładnika w celu zmuszenia organu państwowego lub samorządowego, instytucji, organizacji, osoby fizycznej lub prawnej albo grupy osób do określonego zachowania się ( w tym za typ kwalifikowany jeżeli przetrzymywanie zakładnika wiąże się ze szczególnym udręczeniem) za rozbój ( w tym również za rozbój z użyciem niebezpiecznego narzędzia) Warto pamiętać o tym, że katalog przestępstw, za które odpowiadać może nieletni po ukończeniu 15 roku życia jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że za żadne inne przestępstwa ta odpowiedzialność nie może być przypisana. Co ciekawe, w przypadku odpowiedzialności nieletniego powyżej 15 roku życia za wymienione czyny, kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za dany czyn. Czyli, jeżeli dane przestępstwo zagrożone jest karą maksymalnie do 15 lat pozbawienia wolności, to wobec takiego sprawcy, sąd może orzec maksymalnie 2/3, czyli 10 lat. Sąd może również zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. (Oczywiście mówiąc „nieletni po ukończeniu 15 roku życia” czy tym podobne, mam na myśli sprawcę, który w czasie popełnienia czynu miał ukończony piętnasty rok życia, a nie miał ukończonego 17 roku życia. ) Czy kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo zawsze jest traktowany łagodnie? Jak widać w stosunku do nieletniego, który odpowiada na zasadach określonym w Kodeksie Karnym są przewidziane pewne przejawy łagodniejszego traktowania. Nadrzędnym celem w takiej sytuacji jest to, żeby sprawcę wychować. Nie oznacza to jednak, że zawsze taki sprawca będzie traktowany łagodnie. W przypadku wysokiej demoralizacji sprawcy, i popełnienia przez niego poważnego czynu, Sąd może wymierzyć karę pozbawienia wolności i to nawet w długoletnim wymiarze. Są takie przypadki, kiedy w stosunku do nieletniego sprawcy orzeczono na przykład karę 15 czy 25 lat pozbawienia wolności. Żeby nie być gołosłowną przytoczę znalezione przeze mnie orzeczenia. „Nie jest rażąco niewspółmierna wymierzona przez sąd kara 15 lat pozbawienia wolności wobec nieletniego sprawcy, który dopuścił się wyjątkowo brutalnego zamachu na najdonioślejsze dobro chronione prawem, jakim jest życie człowieka i nie przejawiał żadnej krytycznej refleksji nad swym postępowaniem. Wysoka demoralizacja i dopuszczanie się coraz poważniejszych naruszeń porządku prawnego oraz całkowita nieskuteczność dotychczas podejmowanych względem niego środków wychowawczych, poprawczych, a wreszcie karnych pozwalają uznać, że mimo prymatu celów wychowawczych kary orzekanej w stosunku do osoby nieletniej w chwili czynu, orzeczenie kary w niższym rozmiarze, byłoby dla sprawcy nieuzasadnioną, nadmierną, a przez to niewychowawczą pobłażliwością.” ( Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach – II Wydział Karny z dnia 23 listopada 2017 r., sygnatura akt II AKa 484/17) A tutaj orzeczenie, w którym Sąd przyznał, że można wymierzyć karę 25 lat pozbawienia wolności nieletniemu, powyżej 15 roku życia (a przed ukończeniem 17 w czasie czynu). Sąd uznał, że nie stoi temu na przeszkodzie wymóg obniżenia wysokości kary do 2/3 ustawowego zagrożenia : „Zawarty w art. 54 § 2 KK zakaz orzekania wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat, kary dożywotniego pozbawienia wolności, nie wyklucza wymierzenia nieletniemu, odpowiadającemu w warunkach art. 10 § 2 KK za przestępstwo zagrożone taką karą – kary 25 lat pozbawienia wolności. Przewidziane w art. 10 § 3 KK obligatoryjne obniżenie górnej granicy ustawowego zagrożenia odnosi się do zagrożenia w części szczególnej Kodeksu karnego. Natomiast norma zawarta w art. 54 § 2 KK nie eliminuje z sankcji w art. 148 § 1 i 2 KK kary dożywotniego pozbawienia wolności ani kary 25 lat pozbawienia wolności jako kar ściśle oznaczonych (bez dolnej ani górnej granicy), lecz tylko zakazuje wymierzenia sprawcy pierwszej z tych kar. Pozostawia tym samym możliwość orzeczenia kary 25 lat pozbawienia wolności.” (Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 31 stycznia 2018 r. V KK 284/17) Kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo ? – Podsumowanie Ponieważ wpis zawiera całkiem sporo treści, podsumuję go teraz krótko. Warto zapamiętać o tym, że : odpowiedzialność nieletnich za czyny zabronione regulowana jest przez ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich i przez Kodeks Karny na zasadach opisanych w Kodeksie Karnym nieletni odpowiada za przestępstwo po ukończeniu 17 roku życia na zasadach opisanych w Kodeksie Karnym może odpowiadać też nieletni po ukończeniu 15 roku życia, jeżeli dopuści się jednego z poważnych, określonych ściśle w ustawie przestępstw, a przemawiają za tym okoliczności sprawy i okoliczności dotyczące samego sprawcy chociaż przepisy przewidują łagodniejsze traktowanie sprawców nieletnich, to mimo wszystko nie jest wykluczone, że siedemnastolatek, czy nawet piętnastolatek może ponieść poważną karę – nawet 25 lat pozbawienia wolności Mam nadzieję, że wpis okazał się dla Ciebie ciekawy i że absolutnie nie przyda Ci się w przyszłości do niczego, poza ewentualnym zabłyśnięciem wiedzą prawniczą w towarzystwie. Jeżeli chcesz być na bieżąco z nowymi wpisami – śledź mnie na Facebooku i Instagramie. Zachęcam Cię również do zajrzenia na mój kanał na Youtube oraz do zapisania się do mojego newslettera. Postępowanie wobec dziecka Dziecko może stanąć przed sądem dla nieletnich w następujących sytuacjach: Gdy dziecko wykazuje objawy nieprzystosowania społecznego, czyli jest zdemoralizowane. W takim wypadku prawo nie określa dolnej granicy wiekowej, w której dziecko może zostać uznane za zdemoralizowane, co sprawia, że dzieci poniżej 13 roku życia także mogą zostać postawione przed sądem w postępowaniu o zwalczanie demoralizacji. W przypadku gdy dziecko popełni czyn karalny, którym jest przestępstwo lub wykroczenie, a jest w wieku pomiędzy 13, a 17 rokiem życia. W sytuacji, gdy dziecko ma więcej niż 17 lat odpowiada przed sądem jak dorosły, natomiast mające poniżej 13 lat odpowiada przed sądem jak w przypadku demoralizacji. W sytuacji, w której dziecko odpowiadało już wcześniej na zasadach opisanych w/w punktach i istnieje dodatkowa potrzeba wydania przez sąd orzeczenia o zakresie wykonywania wobec dziecka środków wychowawczych lub poprawczych. Adwokat Justyna Tokarska prowadząca kancelarię adwokacką w Piasecznie zajmuje się sprawami dotyczącymi nieletnich, zarówno dotyczącymi demoralizacji nieletnich, czynów karalnych popełnionych przez nieletnich, a także wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych wobec nieletnich. Rodzic może ustanowić dla swojego dziecka adwokata, który będzie go reprezentować przed Sądem w postępowaniu jako obrońca. Adwokat Justyna Tokarska podejmuje się zarówno obrony nieletniego, jak i reprezentowania interesów pokrzywdzonego czynem popełnionym przez osobę nieletnim. Postępowanie w sprawach nieletnich nie jest postępowaniem karnym, nie toczy się przed Sądem karnym, lecz rodzinnym. Nie oznacza to jednak, że postępowanie może być bagatelizowane, a wręcz przeciwnie. Najbardziej dolegliwą sankcją jest umieszczenie w zakładzie poprawczym, które może zaważyć na całym życiu nieletniego. Postępowanie w sprawach nieletnich może zostać wszczęte jeśli istnieje podejrzenie, że nieletni jest zdemoralizowany. Demoralizacja może przejawiać się przykładowo w stosowaniu środków odurzających, piciu alkoholu, paleniu papierosów, opuszczaniu zajęć w szkole, lekceważącym stosunku do nauczycieli i obowiązku szkolnego, używaniu słów powszechnie uznawanych za obraźliwe. W sytuacji, gdy nieletni mając więcej niż 13 lat, a mniej niż 17 i popełnia czyn zabroniony, toczy się przeciwko niemu postępowanie. Osoba, która popełnia taki czyn po ukończeniu 17 roku życia, odpowiada jak dorosły. Dziecko, które ma mniej niż 13 lat, a popełnia czyn karalny, odpowiada na zasadach przewidzianych dla przeciwdziałania demoralizacji. Jeżeli jest to konieczne ze względu na okoliczności sprawy, Policja może zatrzymać, a następnie umieścić w policyjnej izbie dziecka nieletniego, co do którego istnieje uzasadnione podejrzenie, że popełnił czyn karalny, a zachodzi uzasadniona obawa ukrycia się nieletniego lub zatarcia śladów tego czynu, albo gdy nie można ustalić tożsamości nieletniego. Policja niezwłocznie zawiadamia rodziców albo opiekuna nieletniego o zatrzymaniu.

kiedy nieletni odpowiada jak dorosły